Komemoracije u Voćinu
Devetu godinu zaredom, Vijeća srpske zajednice Virovitičko-podravske,Bjelovarsko-bilogorske,Požeško- slavonske i Brodsko-posavske županije organiziraju komemoraciju i parastos za srpske civilne žrtve Bilogore i zapadne Slavonije stradale u nesretnom ratu jesen/zima 1991. godine.Ove godine obilježava se trideseta godišnjica stradanja i egzodusa srpskog naroda ovog kraja i ovo komemorativno okupljanje imalo je za cilj prisjećanje na prije svega ljudske, a potom i sve druge gubitke koje je ovaj kraj podnio.
Komemorativni skup otpočeo polaganjem vijenaca i odavanjem počasti hrvatskim žrtvama palim u zločinima počinjenim također u decembru 1991. godine kod spomenika u Voćinu.
U crkvenoj porti Srpske pravoslavne crkve 318 Bogonosnih Otaca Prvog Vaseljenskog Sabora održana je arhijerejska liturgija koju je predvodio Njegovo Preosveštenstvo Episkop Pakračko -slavonski g.Jovan uz sasluženje eparhijskog sveštenstva.
Organizator ovogodišnje komemoracije bilo je Srpsko narodno vijeće iz Zagreba i Vijeće srpske nacionalne manjine Virovitičko podravske županije koje predvodi predsjednica Milena Lazić uz veliku pomoć zamjenika župana iz redova srpske zajednice Igora Pavkovića,kao i VSNM Voćin.
Zbog interijernih radova u hramu naše crkve ,Sveta arhijerejska liturgija održana je u parohijskom domu posebno pripremljenom za tu namjenu.
Po završetku liturgije Njegovo Preosveštenstvo Episkop Pakračko-slavonski g. Jovan je sa eparhijskim sveštenstvom osveštao novopostavljeni Časni krst na kome jednostavnim riječima piše ŽRTVAMA RATA od 1991-1995 godine.
Prisutnima se obratila voditeljica Ureda za kulturu Srpskog narodnog vijeća Aneta Vladimirov .
"Decembra 1991. godine ovo mjesto je postalo poprištem dvaju strašnih masakara nad civilnim stanovništvom.Ljeta te godine kontrolu nad mjestom i okolicom preuzele su srpske paravojne snage, a od septembra bilo je pod kontrolom dobrovoljačkih jedinica iz Srbije,naročito tzv. "Belih orlova" poznatijih kao "Osvetnici".
Ove jedinice su u oktobru i novembru bile uključene u niz zločina nad hrvatskim civilnim stanovništvom ,koje su uključivale pljačku,prisilan rad i druge oblike zlostavljanja i segregacije na temelju nacionalnosti.Više otmica i likvidacije Hrvata zabilježeno je od augusta do decembra.Najgori zločin,međutim ,navedene jedinice počinile su prilikom povlačenja iz Voćina sredinom decembra.
Jedinice Hrvatske vojske započele su vojnu operaciju "Strijela" s ciljem preuzimanjem kontrole nad voćinskim krajem,koja je bila dio širih operacija u zapadnoj Slavoniji i Bilogori ,Papuk-91, Otkos -91 i Orkan -91.
Ove operacije uzrokovale su zbjeg najvećeg dijela srpskog stanovništva od pravca Grubišnopoljskih i zapadnoslavonskih sela.
Neposredno prije povlačenja tzv "Beli orlovi" izvršili su tokom 12 i 13. decembra pokolj civila hrvatske nacionalnosti u samom Voćinu i okolnim mjestima.Ubijeni su vatrenim oružjem u Voćinu i selima Krasković,Hum,Bokane i Miokovićevo.U istom periodu uništen je i veći broj kuća u vlasništvu Hrvata.
Nakon ulaska Hrvatske vojske u mjesto Voćin ,kao i okolna sela Sekulinci,Gornji Meljani,Đuričići,Bokane,Hum i Macute 13. decembra,ubijeno je više desetina civila srpske nacionalnosti koji se nisu mogli ili nisu željeli evakuirati.Egzekucije srpskih civila nastavile su se i nekoliko narednih dana a većina žtava bila je starija od šezdeset godina.
Ni za jedan od masakara nije utvrđen konačni broj žrtava,niti su pronađena sva tijela,pa se dio vodi kao nestale osobe.Zločin nad Hrvatima bio je dio optužnice na haškom sudu protiv Šešelja i Miloševića,ali nijedno ovo suđenje nije privedeno kraju.
Na zagrebačkom općinskom sudu od 2018. godine traje proces protiv 29 optuženika za zločin nad Hrvatima,od kojih su svi nedostupni pravosuđu.
Ni za jedno ubojstvo srpskih civila nije pokrenut proces ni na jednom sudu"
Potom su se potrenom narodnom pjesmom predstavile pjevački trio ,Julijana Letić,Jovana Lukić i Anastasija Ostojić.
Izuzetno emotivnim govorom okupljenima se obratio zamjenik župana VPŽ iz redova srpske zajednice Igor Pavković, i sam kao dječak sa svojom porodicom učesnik egzodusa srpskog stanovništva Bilogore i zapadne Slavonije iz decembra 1991. godine.Iznio je podatak da je tada Voćinskom cestom prema Bosni i Hercegovini prolazila kolona od 52 000 nevoljnika.Igor je prisutnima predočio spisak potpuno napuštenih i uništenih sela kao i izuzetno stradalih sela u koja su se u međuvremenu malobrojno vratili predratni srpski stanovnici.
U ime predsjednika Republike Srbije Aleksandra Vučića govorio je izaslanik Veran Matić.
Prigodnim govorom okupljenima se obratio i predsjednik Srpskog narodnog vijeća prof.dr. Milorad Pupovac.
Pored osveštanog krsta položeni su vijenci Republike Srbije,Ambasade Republike Srbije u Zagrebu ,srpske zajednice Požeško slavonske županije a ostali učesnici komemoracije pojedinačno su položili crvene karanfile.
Komemoraciji su prisustvovali i zamjenik župana iz redova srpske zajednice BBŽ Saša Lukić,predsjednici VSNM BBŽ,BPŽ,OBŽ i ZGŽ,Darko Karanović,Dušan Nogić ,Dejan Jeličić i Dragiša Pilipović ,pročelnik za pravne poslove i lokalnu samoupravu VPŽ Ivo Horvat,predsjednici VSNM Bjelovar,Grubišno Polje,Nova Gradiška i Slatina ,Dušan Margetić,Milan Kneževič,Goran Nogić,Dragana Uvalić,predsjednik SDSS Daruvar Petar Radosavljević,predsjednici VSNM Voćin i Đulovac Miroslav Subotić i Milan Radaković,predsjednici SKD Prosvjeta pododbori Lipik-Pakrac i Slatina, Darko Derenj i Ljubinka Pavlović,zamjenik načelnika općine Okučani Siniša Martinović,zamjenica gradonačelnice Pakraca iz redova Srba Mirsada Popović.
Vrijedni domaćini su za sve učesnike komemoracije priredili tradicionalno posluženje uz "šumadijski čaj".
Domaćini desete Komemoracije biti će VSNM Bjelovarsko -bilogorske županije,
2022. godine u Daruvaru.
Fotografije: