Historiju srpskog naroda u velikoj mjeri obilježio je pad Vizantijske carevine i prodor Osmanlija na Balkan i jugoistok Europe.
Stoga tragovi Srba i srpske crkve u Mađarskoj sežu već u 15 stoljeće. Osjetivši opasnost od prodora Osmanlija, velmoške i despotske srpske porodice od Mađarskih kraljeva dobijale su dobra da gospodare zemljom i ljudima.
Vođeni energijom bliskosti sa svojim sunarodnicima u Mađarskoj, predsjednik i zamjenik predsjednika VSNM BBŽ Darko Karanović i Radovan Dožudić, 17.06.2016 uputili su se u manastir srpske pravoslavne crkve Grabovac,gdje se Srbi iz Mađarske tradicionalno okupljaju i proslavljaju Svete apostole Petra i Pavla, hramovnu Slavu manastira. Za vrijeme Turske vladavine Ugarskom(od 1541-1686),formirane su Budimska i Segedinska eparhija.
Upravo je manastir Grabovac, osnovan 1585., bio sjedište Budimske eparhije. Potom je sjedište bilo u Budimu a poslije velike seobe Srba 1690 pod Arsenijem Čarnojevićem sjedište eparhije nalazi se u St.Andreji(15 kilometara sjeverno od Budimpešte na samoj obali Dunava)gdje je idanas eparhijsko sjedište.
U St. Andreji nalazi se i saborna crkva(tzv beogradska katedrala) a eparhijski arhijerej je Njegovo Preosveštenstvo Episkop Budimski i Temišvarski g.Lukijan,nekadašnji Episkop Pakračko slavonski.
Manastir Grabovac smješten je u Županiji Tolna.Do manastira se iz naše županije stiže preko Barča,Sigetvara,sveučilišnog središta Pečuha,u pravcu grada Bonjada,pa do sela Grabovca i samog manastira(u selu je prije dosta godina živjelo isključivo srpsko stanovništvo,što danas više nije slučaj).Manastir su osnovali monasi iz manastira Dragović u Dalmaciji.
Sveta arhijerejska liturgija počela je u 10,00 sati a predvodio ju je Preosvešteni Episkop Lukijan uz sasluženje eparhijskog sveštenstva.
Liturgiju je pratio izuzetni muški hor Javor sa članstvom iz Budimpešte i St.Andreje.
Episkop je besjedio o pokojnom nastojatelju manastira jeremonahu Pantelejmonu Ratu,koji je kao etnički Nijemac primio pravoslavlje i došao u manastir Grabovac sa Svete gore. Novi nastojatelj je otac Andrej, a o tome je pročitan ukaz.
U čin đakona rukopoložen je otac Mitrofan.Sam čin rukopoloženja bio je veoma interesantan za vjerni narod,jer se taj događaj ne dešava prečesto.
Po završetku Svete liturgije, tradicionalno narod sa sobom donosi posluženje.Imali smo prilike vidjeti pripremu roštilja,kotliće i mnoge pletene košare prepune hrane i pića.Okupljenog naroda bilo je i iz naše Slavonije i drugih dijelova Hrvatske, te iz Srbije.
FOTOGRAFIJE: